Bayniyazov Azatbay Tursınbaevich
(1973-jıl, 8-dekabr Qanlıkól rayonı)
Ózbek hám qaraqalpaq ádebiy baylanısları boyınsha ilimiy izertlew alıp barǵan Bayniyazov Azatbay Tursınbaevich 1991-jılı Qaraqalpaq mámleketlik universitetiniń Shet tilleri fakultetine oqıwǵa kirip, 1996-jılı onı tabıslı tamamlaǵan.
Universitetti tamamlaǵannan soń, dáslep 1996-jılı Qanlıkól rayonlıq XBB ne qaraslı 8-sanlı mektepte shet tili páni oqıtıwshısı bolıp pedagogikalıq jumısın baslaǵan. Keyninen 2001-jıldan baslap házirge shekem Qaraqalpaq mámleketlik universitetiniń “Fakultetler aralıq shet tiller” kafedrasında jumıs alıp barmaqta.
Dúnya ádebiy procesinde salmaqlı orın iyelep kiyatırǵan roman janrı óz náwbetinde túrkiy xalıqlar, sonıń ishinde ózbek hám túrkmen xalıqlarınıń ádebiyatında da rawajlanıp, búgingi milliy romannıń ózine tán ózinsheliklerin, evolyuciyasın, ideya-mazmunın, rawajlanıw tendenciyaların, dóretiwshiniń dóretiwshilik sheberligi hám stili, romannıń kórkem-estetikalıq qásiyetleri sıyaqlı máselelerdi ilimiy jaqtan izertlew hám bahalaw imkaniyatın beredi. Usı orında túrkiy xalıqlar, sonıń ishinde ózbek hám túrkmen prozasında dúnya romanshılıq mektebiniń aldıńǵı tájriybelerinen ózlestiriw, olardıń milliy ádebiyatqa maslastırılıwı, romanlardaǵı dástúrlerge jańasha jantasıwdıń payda bolıwı zamanagóy ózbek hám túrkmen ádebiyatındaǵı tariyxıy romanlardıń ózine tán ózinshelikleri, evolyuciyası, rawajlanıw tendenciyaları, tariyxıy romanlarda tariyxıy shaxslar obrazınıń jaratılıwı, obrazlardı jaratıwda jazıwshılardıń kórkem sheberligi, tariyxıy haqıyqat hám kórkem xarakter, tariyxıy romanlardıń poetikasın salıstırmalı-tipologiyalıq aspektte úyreniw boyınsha A.Bayniyazov bir neshe jıllardan berli ilimiy izertlew alıp baradı. Tiykarınan ǵárezsizlik dáwirinde dóretilgen ózbek ádebiyatında Erkin Samandardıń “Sulton Jaloliddin”, P.Qodirovtıń “Ona lochin vidosi”, Q.Muxammadrizonıń “Maxtimquli”, Muhammad Alidiń (Ahmedov Muhammadali) “Sarbadorlar” S.Siyoevtıń “Ahmad Yassaviy”, túrkmen ádebiyatında G.Kulıevtıń “Yovuz gúnler” (Jawız kúnler), “Maqtımqulı”, T.Taganovtıń “Maqtımqulı”, Ó.Nepesovtıń “Pıraǵı”, N.Altıevtıń “Andalıp”, A.Nurgeldievtıń “Bayram xan”, A.Durdievtıń “Keymir Kor” hám t.b. tariyxıy romanları, roman-dilogiyaları tańlanǵan. 2025-jılı “Zamanagóy ózbek hám túrkmen tariyxıy romanlarında ullı tulǵalar obrazınıń salıstırmalı-tipologiyalıq analizi” temasında PhD dissertaciyasın qorǵadı hám filologiya ilimleri boyınsha filosofiya doktorı ilimiy dárejesin aldı. Ol zamanagóy ózbek hám túrkmen tariyxıy romanları máseleleri boyınsha 14 ten aslam ilimiy maqalalardıń avtorı.
Ilimiy isleri: “Тарийхый романларда тарийхый ўақыялардың сәўлелендирилиўи (өзбек ҳәм қарақалпақ тарийхый романлары мысалында)” // Қорақалпоқ давлат университети ахборотномаси. – Нукус, 2024. — № 4(67). – Б. 365-367 (10.00.00; № 12).
“Image of Makhtimkuli and historical truth in modern uzbek and turkmen novels” // Science and Education in Karakalpakstan. – Nukus, 2024. — №2/2. – P. 394-396 (10.00.00; №23).
“Тарийхый шахслар образын жаратыўда фольклоризмнен пайдаланыў (Заманагөй өзбек ҳәм түркмен тарийхый романлары мысалында)” // Қорақалпоқ давлат университети ахборотномаси. – Нукус, 2024. — №2(65). – Б. 385-388 (10.00.00; № 12).
“Use of static portrait in the novel “Makhtumkuli” by the writer K.Muhammadrizo”// A German Journal An International Journal Open Access Peer Reviewed scholarexpress.net Journal Impact factor: 10.265 Volume 33, April, 2024. – P. 66-68 (OAK №352/4).
“Тарихий ҳақиқатга асосланган бадиият” // Xorazm Ma’mun Akademiyasi axborotnomasi. – Urganch, 2023. — №8/4. – B. 127-130 (10.00.00; №21).
Badiiyat va tarixiy haqiqat qiyosi // Ilm sarchashmalari. – Urganch, 2023. 12/2. – B. 53-56 (10.00.00; №3).
“Өзбек ҳәм түркмен романларында Мақтымқулы образының жаратылыўы ҳаққында” // Қорақалпоқ давлат университети ахборотномаси. – Нукус: 2023. № 4(63). – Б. 367-371 (10.00.00. №12).
“Romanlarda obraz yaratish masalalari haqida” // Canada conference international conference on scientific research in natural and social sciences. May, 5th, 2024, Vol. 3 No. 5 (2024): – P. 298-301.
“Жазыўшы Қ.Муҳаммадризоның «Мақтымқулы» романында көркем сүўретлеў қуралларының қолланылыўы” // “Maxtumquli firog‘iy va turk dunyosi” (Maxtumquli Firog‘iy tavalludining 300 yilligi hamda Qozoq tili va adabiyoti kafedrasining tashkil etilganligining 70 yilligi) mavzusidagi xalqaro ilmiy-amaliy konferensiya. – Nukus, 2024. – B. 72-74.
“Туўысқан халықлар әдебияттаныўында роман жанрыныӊ изертлениў мәселелери (Өзбек ҳəм түркмен əдебиятындағы тарийхый романлар мысалында)” // “Oltin O‘rda va qoraqalpoqlar: tarix, arxeologiya, til, adabiyot, fol’klor masalalari” mavzusidagi respublika ilmiy-amaliy anjumani materiallari. Nukus, 2024. – B. 152-158.
“Тарийхый романныӊ өзине тән өзиншелиги (Өзбек ҳәм түркмен тарийхый романлары мысалында)” // “Ilm-fan muammolari tadqiqotchilar talqinida” mavzusidagi respublika ilmiy konferensiyasi materiallari to‘plami. 10-oktyabr, 2024. – B. 88-94.
“Appropriate application of equivalent units in the translation of historical works” // American Journal of Language, Literacy and Learning in STEM Education Volume 01, Issue 09, 2023. – P. 403-405.
“Тарийхый роман ҳәм оның изертлениў мәселелери (өзбек, қарақалпақ ҳәм түркмен тарийхый романлары мысалында)” // «Филологиядағы фундаменталь зерттеулер және оқытудың инновациялық мүмкіндіктері» атты халықаралық ғылыми-әдістемелік онлайн және офлайн конференция. – Нөкіс, 2022. – Б. 240-245.
“Tariyxíy romanlarda tariyxíy haqíyqat hám ullí tulǵalar obrazíníń salístírmalí-tipologiyalíq analizi” // “Tilshunoslik, adabiyot, lingvomadaniyat va ta’lim: XXI asr rivojlanishining dolzarb tendensiyalari” Respublika ilmiy-nazariy anjuman materiallari 20 — Noyabr, 2024. – B. 500-506.